Η επίδραση της διαφήμισης στο γονέα και το παιδί

Μιας που το θέμα είναι επίκαιρο, τόσο λόγω της οικονομικής κρίσης, όσο και του ερχομού των Χριστουγέννων, θεωρώ καλό να αναφέρω την επιρροή της διαφήμισης στην παιδική σκέψη. Άμεσα ή έμμεσα, το θέμα του καταναλωτισμού μας αφορά όλους.

Το κείμενο που ακολουθεί είναι απόσπασμα από την γραπτή μου εργασία της Α Λυκείου, στο μάθημα της Τεχνολογίας.

Μάνα και κόρη έχουν βγει για ψώνια, με μόνο αντικείμενο αγοράς τα μπλουζάκια. Απλά μπλουζάκια. Αλλά η μόλις 3 ετών κόρη έχει σαφείς στόχους και απορρίπτει το ένα μετά το άλλο από αυτά που προτείνει η μητέρα. «Είναι μπλουζάκι της Μπάρμπι;». «Όχι καρδιά μου, είναι ένα σκέτο ροζ μπλουζάκι.» Το «σκέτο» μπλουζάκι πετάγεται στο πάτωμα με αποστροφή. «Μήπως είναι αυτό της Μπάρμπι;». Ευτυχώς αυτό που δείχνει είναι της Μπάρμπι και το κοριτσάκι το κρατά σφιχτά στην αγκαλιά του, μήπως και της το πάρουν. Η μητέρα πληρώνει το τσουχτερό αντίτιμο, που οφείλεται αποκλειστικά στην ετικέτα, επειδή ξέρει ότι το μπλουζάκι είναι αντικείμενο πόθου σε αυτή την ηλικία και η κόρη της σίγουρα θα το φορέσει.

Κάπου αλλού, μια ομάδα αυτοσυγχαίρεται για την επιτυχημένη διαφήμιση. Η επιτηδευμένη τακτική και οι τεχνικές που χρησιμοποιήθηκαν για να καταστήσουν το μπλουζάκι Μπάρμπι ως αντικείμενο απαραίτητο για ένα τρίχρονο κοριτσάκι είναι καλά μελετημένες από τα τμήματα αγοράς των εταιριών με προϊόντα που απευθύνονται στα παιδιά. Τα παιδικά προϊόντα έχουν μερίδιο δισεκατομμυρίων δολαρίων στην αγορά κάθε χρόνο. Και όσο πλησιάζουν τα Χριστούγεννα, οι «επιθέσεις» με στόχο τα παιδιά πολλαπλασιάζονται
Ποιες είναι όμως οι τεχνικές που χρησιμοποιούν στην αγορά για να δελεαστεί ο μικρός καταναλωτής; Ο πρώτος κανόνας είναι ότι η «εκστρατεία» πρέπει να στηρίζεται στην καλή γνώση της ψυχολογίας τόσο των παιδιών όσο και των γονέων. Ο κόσμος του μάρκετινγκ «παίζει» στο πεδίο των επιθυμιών των παιδιών. Τα παιδιά θέλουν να γίνονται αποδεκτά από τους συνομηλίκους τους και η αγορά, μέσω της διαφήμισης, δημιουργεί μια ατμόσφαιρα ανταγωνισμού μεταξύ τους, πείθοντάς τα ότι θα γίνουν περισσότερο δημοφιλή, αν φορούν ή έχουν στην κατοχή τους το προϊόν της τάδε ή της δείνα εταιρίας.

Το μήνυμα που «διαβάζει» κανείς πίσω από τη διαφήμιση που απευθύνεται σα παιδιά είναι «πρέπει να αποκτήσεις ένα από αυτά για γίνεις ο πιο αγαπητός της παρέας σου». Όσο για τους γονείς, το μάρκετινγκ εκμεταλλεύεται πολύ έξυπνα την ανησυχία τους ότι το παιδί τους ίσως απομονωθεί ή γίνει αντικείμενο χλευασμού, αν δεν είναι κάτοχος του πολυδιαφημισμένου προϊόντος.

Μια από τις τακτικές της αγοράς είναι ο βομβαρδισμός των παιδιών με διαφημίσεις, με την ελπίδα ότι κάποιες από αυτές θα χαραχτούν στο μυαλό τους. Σύμφωνα με έρευνες συχνά η ετικέτα ενός προϊόντος μεταφράζεται σε κατηγορία προϊόντων για το παιδικό μυαλό. Για τα κοριτσάκια, κάθε κούκλα είναι Μπάρμπι.

Ένα άλλο μήνυμα που μεταφέρουν οι διαφημίσεις είναι «αγνοείστε τους γονείς σας». Σπανίως να δει κανείς ενήλικες στις διαφημίσεις που απευθύνονται στα παιδιά και, όταν εμφανίζονται, παρουσιάζονται σαν κάποιον που προσπαθεί να αρπάξει την ευχαρίστηση από τα παιδιά, εμποδίζοντάς τα να αποκτήσουν αυτό που θέλουν.

Ποια είναι η γνώμη σας πάνω στο θέμα? Αφήστε σε σχόλιο την άποψή σας.